Bilo je to davne 1987. godine. Stiješnjen između dvije kurve koje su se u Scalu došle ugrijati između dvije šihte s obližnjeg King’s Crossa i dva homića koji su zauzeli red iza, u tom kultnom londonskom kinu koje više ne postoji dogodilo se moje krštenje s Pedrom Almodovarom.

Tada sam u svoj blok napisao da se sve to doima poput meksičke sapunice, čiji je autor progutao nekoliko amfetamina i zalio ih decilitrom tekile.

Latino alfa mužjak

Almodovar je nanovo angažirao Banderasa u idućem filmu »Labirint strasti«, dok je taj glumac još uvijek bio posve anoniman, dodijelivši mu ulogu Homeinijeva terorista u kojeg se zaljubljuje sin iranskog diktatora koji je s majkom emigrirao u Madrid. Filmovi su to koji se na našem Trećem programu tradicionalno prikazuju oko ponoći. A to što se Banderas baš i nije mogao pohvaliti bravuroznom glumom, Almodovara nije previše brinulo. Njemu je bilo navažnije da njegov image latino alfa mužjaka svede na homoerotski objekt, iako je bio glumački zreliji prije no što mu se dogodio holivudski transfer.

Dvije godine ranije Almodovar snima kultne »Djevojke iz grupe« (Pepi, Luci, Bom y otras chicas del monton) koje su se na neki način prometnule u filmski manifest madridske Movide. Bio je to kvintesencijalni Almodovar sa svim prepoznatljivim elementima bez kojih bi svaki njegov film bio praktički nezamisliv: droge, reklamni panoi, glazbene numere, seksualno nasilje, drečavi kolorit i ženski sadomazohizam. Nakon što Pepi (neizbježna Carmen Maura) siluje murjak iz susjedstva, ona kreće u osvetu, uvodeći njegovu ženu u tajne zlatnih tuševa i lezbijskog S/M seksa.

Drzak, uvredljiv, kičast, morbidan, degutantan, senzualan i prljav, ali nadasve pikantan poput najpaprenijeg gazpacha, Almodovar je postao »it« tema trendy časpisa, od Facea pa nadalje. Iako je nakon serije punkoidnih kratkiša snimljenih tijekom sedamdesetih debitirao gotovo nevidljivim komadom »Folle… folle… folleme Tim!« o siromašnoj curi i njenom slijepom dečku.

Camp estetika

Inače, »Zakon žudnje« prikazan je tada, za moje inicijacije Almodovarom u londonskoj Scali, u paru s njegovim četvrtim dugometražnim filmom »Entre tinieblas« (Mračni običaji), u kojem paradiraju drogirane gej redovnice koje se hrvaju s tigrom.

Tek su »Žene na rubu živčanog sloma« s neizbježnom Maurom označile autorov iskorak u zonu art mainstreama, iako njegova neizbježna camp estetika garnirana vintage tapetima i kubističkim profilom Rossy de Palma (koja će ubrzo postati Gaultierova muza) još uvijek priziva estetiku onog pionirskog Almodovara kakva najviše volimo. Jer većina Almodovarovih komada snimljenih u devedesetima daleko su od njegovih početaka, iako tematske i idejne preokupacije ostaju govoro identične, od seksualnog ambigviteta (»Visoke potpetice«) do uvrnutih hvalospjeva ženskoj snazi (»Kika«) i formule S/M, drugs & power (»Veži me!«).

Treća i najozbiljnija Almodovarova faza započinje sa »Živim mesom«, adaptacijom istoimena trilera Ruth Rendell, koju je autor transponirao iz vlažne Engleske u ledeni Madrid, a koja simbolično započinje rođenjem jedne bebe u eri Francove diktature i završava 1996. u vrevi madridskih avenija, jer između autorova bijesa i ekscesa trebalo je naći mjesta i za političku poruku.

No iako je Almodovar odabran za predsjednika žirija ovogodišnjeg jubilarnog 70. Cannesa, taj festival se prilično kasno zagrijao za tog autora, kad je već ušao u »ozbiljniju« fazu. Ali nikad ne reci nikad.

Upitnik

Iako je Cannes bio i ostao najveći rasadnik novih autorskih otkrića i imena koja obećavaju, naročito njegov off program »Quinzaine des Realisateurs«, koji je oduvijek bio orijentiran prema radikalnijoj fimofiliji, Almodovar je dobio priliku popeti se crvenim tepihom prema Grand Theatre Lumiere tek u najkasnijoj fazi. Zato je njegov drugi komad »Pepi Luci Bom« imao svjetsku premijeru 1980. u San Sebastianu, dok je »Zakon žudnje« 1987. na Berlinaleu očekivano osvojio queer nagradu Teddy.