ZAGREB – Najmanje 30 posto općina i gradova U Hrvatskoj ima manji broj stanovnika od optimuma prema analizi ekonomije obujma, pokazuje to rad »U potrazi za optimalnom veličinom lokalnih jedinica: procjena ekonomije obujma kod hrvatskih lokalnih jedinica«, čiji je sažetak jučer objavila Hrvatska narodna banka.

Autori rada su Antonija Buljan, asistentica na Katedri za financije Ekonomskog fakulteta u Zagrebu, Milan Deskara-Škrbić, savjetnik u HNB-ovoj Direkciji za modeliranje i Sandra Švaljek, a temelj mu je empirijska procjena učinkovitosti lokalnih jedinica u Hrvatskoj analizom ekonomije obujma. Izradili su autori više izračuna, a do toga da je 30 općina i gradova ispod optimuma po broju stanovnika došli su po konzervativnoj metodi. Ona znači da bi optimalan broj stanovnika u gradovima bio 6.300 stanovnika, a u općinama 1.900.

Kad se te brojke primijene na jedinice lokalne samouprave u Primorsko-goranskoj županiji, i to na broj stanovnika iz posljednjeg službenog popisa iz 2011. godine, ispada da sedam od 14 gradova ima manji broj stanovnika od optimalnog. To su Cres, Čabar, Delnice, Kraljevica, Novi Vinodolski, Vrbovsko i Krk koji je bio na rubu optimalnog broja.

Što se tiče općina, njih deset od 22 imaju manje stanovnika od optimalnog broja, ali Čavle, Matulji i Viškovo imaju optimalan broj stanovnika da dobiju i status grada. No, prema nešto strožem kriteriju, po kojem bi gradovi trebali imati oko 15.140 stanovnika, a općine 3.750 stanovnika, čak 72 posto gradova i 75 općina je ispod optimalne veličine.

Kad bi taj broj stanovnika bio kriterij za stjecanje statusa grada, u Primorsko-goranskoj županiji od sadašnjih gradova taj bi status zadržala jedino Rijeka. Svi ostali gradovi u PGŽ-u imaju manje od 15 tisuća stanovnika.

Što se tiče općina, optimalan broj stanovnika prema popisu iz 2011. godine imalo bi tek šest od 22 općine. To su Čavle, Jelenje, Kostrena, Lovran, Matulji i Viškovo, općina koja bi i po tim »strožim« kriterijima danas vjerojatno imala optimalan broj stanovnika i za status grada.