CANNES – Prošlogodišnje »ljetno« izdanje filmskog festivala u Cannesu završilo je trijumfom provokativnog žanrovskog filma »Titane« za koji je mlada francuska redateljica Julia Ducournau nagrađena Zlatnom palmom, a ovogodišnje 75. izdanje otvoreno je projekcijom (još jednog) francuskog žanrovskog filma »Posljednji rez« (»Coupez!«). Riječ je o zombie komediji francuskog oskarovca Michela Hazanaviciusa koja je i prije početka festivala došla u središte pozornosti jer je originalni naslov »Z« morala promijeniti zbog asocijacije na simbol ruske invazije na Ukrajinu i podrške Putinovom režimu.

Hollywood se vraća u Cannes pa ćemo tako izvan konkurencije vidjeti dugo odgađani spektakl »Top Gun: Maverick« s Tomom Cruiseom u glavnoj ulozi, nastavak jednog od najvećih hitova 80-ih, film »Elvis« u režiji Baza Luhrmanna, glazbenu dramu o turbulentnom dvadesetogodišnjem odnosu Elvisa Presleyja i njegovog menadžera kojeg tumači Tom Hanks i »Three Thousand Years of Longing«, romantičnu fantasy dramu o uspješnoj ali usamljenoj znanstvenici kojoj duh iz boce ispunjava tri želje u režiji Georgea Millera.

Natjecateljski program

U natjecateljskom programu su »Armageddon Time« (priča o odrastanju u njujorškom Queensu 80-ih godina prošloga stoljeća) Jamesa Graya, »Crimes Of The Future« (futuristička body horror drama) Davida Cronenberga i »Showing Up« (drama o umjetnici na pragu životnog uspjeha) u režiji redateljice Kelly Reichardt. U utrku za Zlatnu palmu vraćaju se i bivši pobjednici: Šveđanin Ruben Ostlund (»Kvadrat«) s društvenom satirom »Trokut tuge«; Japanac Hirokazu Kore-eda (»Obiteljske veze«) s korejskom dramom o neželjenoj djeci »Broker«; belgijska braća Dardenne s emigrantskom afričkom pričom o dječaku i adolescentici Tori i Lokita te proslavljeni rumunjski filmaš Cristian Mungiu dramom o suvremenom multietničkom društvu RMN.

U jakom natjecateljskom programu izdvajaju se i misteriozni triler »Odluka o odlasku« korejskog žanrovskog maestra Park Chan-wooka o detektivu koji se zaljubljuje u osumnjičenu u slučaju ubojstva; mračna drama »Holy Spider« danskog filmaša iranskih korijena Alija Abbasija o novinarki koja prati serijskog ubojicu u iranskom svetom gradu Mashadu i politički triler »Dječak iz Raja« Šveđanina Tarika Saleha smješten u vjersko sveučilište u Kairu.

Među kandidatima za glavne nagrade su i novi filmovi dokazanih autora Claire Denis (političko-ljubavna drama smještena u sandinističku Nikaragvu »Zvijezde u podne«), Valerije Bruni Tedeschi (drama o studentima glume u Parizu kasnih 1980-ih »Zauvijek mladi«) i poljskog veterana Jerzyja Skolimowskog (suvremena adaptacija kultnog klasika Roberta Bressona »Baltazar« naslovljena »EO«).

Glumačke zvijezde

U ostalim kanskim programima još je niz atraktivnih naslova: dva glazbena dokumentarca (»Jerry Lee Lewis: Trouble In mind« Ethana Coena i »Moonage Daydream« Bretta Morgena o životu i karijeri Davida Bowieja), korejski špijunski triler »Lov«, nova nadrealistička komedija francuskog čudaka Quentina Dupiexa naslovljena »Pušenje izaziva kašalj«, i 5-satna politička drama o otmici Alda Mora talijanskog veterana Marca Bellochija »Exterior Night«.

Glumačke zvijezde u velikom se stilu vraćaju na crveni tepih pa će pozornost svjetskih medija privlačiti Tom Cruise, Tom Hanks, Javier Bardem, Anna Hathaway, Mads Mikkelsen, Ethan Hawke, Marion Cotillard, Kristen Stewart, Viggo Mortensen, Lea Seydoux, Julianne Moore, Tilda Swinton, Idris Elba, Michelle Williams, Julia Roberts i mnoge druge. Žirijem koji će odlučiti o Zlatnim palmama 75. izdanja filmskog festivala u Cannesu predsjeda proslavljeni franuski glumac Vincent Lindon (»Titane«, »Rodin«, »Mržnja«), a u 9-članom žiriju su i britansko-američka glumica Rebecca Hall (»Vicky Christina Barcelona«, »Godzilla vs. Kong«, »Iron Man 3«), svjetski uspješna švedska glumica Noomi Rapace (»Janje«, »Alien: Savez«, »Prometheus«) te poznati iranski, američki i norveški redatelji Asghar Farhadi (»Junak«, »Trgovački putnik«, »Nader i Simin se rastaju«), Jeff Nichols (»U zaklon«, »Mud«, »Ponoćni specijal«) i Joachim Trier (»Oslo, 31. kolovoza«, »Thelma«, »Najgora osoba na svijetu«).

Dvije manjinske hrvatske koprodukcije

Hrvatska kinematografija u Cannesu je bilježila rijetke uspjehe: 2015. godine »Zvizdan« u režiji Dalibora Matanića osvojio je Nagradu žirija u »Izvjesnom pogledu«, dok je prošle godine »Murina« Antonete Alamat Kusijanović prikazana u programu »Dva tjedna autora« osvojila Zlatnu kameru za najbolji debitantski film između svih naslova u svim kanskim sekcijama. Ove godine Hrvatska nema film u Cannesu, no svakako je velik uspjeh uvrštavanje dviju manjinskih hrvatskih koprodukcija u drugi najvažniji kanski program »Izvjestan pogled«: »Vizija leptira«, debitantsko ostvarenje mladog ukrajinskog filmaša Maxima Nakonechnyja koje je 2020. godine snimano u Kijevu i Donbasu, te »Dani suše« koji potpisuje poznati turski redatelj Emin Alper čiji su se filmovi prikazivali u Berlinu, Veneciji i na ostalim važnim filmskim festivalima.

Oba filma nastala su u koprodukciji zagrebačke filmske kuće 4film.