Reuters
Iako je konkurencija bila predozirana francuskim filmom, najbolje francuske komade vidjeli smo u off programima. Među onima u konkurenciji žiri na čelu s braćom Coen dao je prednost socijalnim temama i »Deephanu«, a zaobišao najbolji francuski naslov »Marguerite i Julien«
CANNES » Samo dvije godine nakon trijumfa »Adelina života« Abdellatifa Kechichea, francuski film u Cannesu opet osvaja »Zlatnu palmu«. Iako je najbolji francuski film iz konkurencije bio »Marguerite i Julien« u režiji Valerie Donzelli, snimljen prema scenariju koji je Jean Gruault još 1973. napisao za Truffauta (autoričin izvrsni »Naš osobni rat«, ali i ponešto inferiorniju »Ruku u ruci« mogla je vidjeti i publika riječkog Art-kina), festivalski žiri na čelu s braćom Coen ipak je dao prednost dominantnim socijalnim temama, konkretnije, filmu »Deephan« Jacquesa Audiarda koji pokazuje da junakovim odlaskom iz ratom razorene Sri Lanke u Pariz, rat još uvijek nije završen.
Inače, Audiard je veliki miljenik Cannesa. Njegova impresivna zatvorska drama »Prorok« osvojila je 2009. Veliku nagradu žirija, koja je ove godine pripala mađarskom debitantu Laszlu Nemesu za film »Šaulov sin« za potresnu i mučnu priču o mađarskom Židovu koji u Auschwitzu postaje pripadnik Sonderkommanda. Da bi paradoks bio veći, Nemes je bio jedini debitant u konkurenciji, iako za kategoriju autorskog debitanta postoji posebna nagrada poznatija kao »Zlatna kamera«, koju je ove godine osvojio Kolumbijac Cesar Augusto Acevado čiji je etno komad »La tierra y la sombra« (Zemlja i sjena) prikazan u »Tjednu kritike«. Zato je Veliku nagradu žirija umjesto Nemesa trebao osvojiti Todd Haynes čija je »Carol« bila ultimativni festivalski vrhunac.
Dobra i loša vijest
No ovogodišnje cannesko izdanje prepuno je paradoksa. Iako je konkurencija bila predozirana francuskim filmom, pa su tamo zalutali i neki naslovi koji to baš i nisu zaslužili, najbolje francuske komade vidjeli smo u off programima. Tako je »Quinzaine« otvorio dosad možda najbolji film Philippea Garrela »L’Ombre des femmes« snimljen u veličanstvenom crno-bijelom, koji nipošto nije autorova arbitrarna ili maniristička odluka, već slijedi logiku priče. A »Tjedan kritike« ugostio je njegova sina Louisa Garrela koji je snimio prokleto duhoviti i iščašeni debi »Les deux amis«. Zašto ta dva sjajna filma nisu bila u konkurenciji ostaje totalna nepoznanica.
Dobra je vijest da je Nagradu za režiju osvojio veliki tajvanski redatelj Hou Hsiao-Hsien za film »Ubojica« čiji je sjajni prolog također crno-bijeli, iako i tu dolazimo do određenog paradoksa. Njegov film često se spominjao kao prvi autorov iskorak u wuxia zonu.
No Hsiao-Hsien je autor koji nije u stanju pokoriti se zakonima tog žanra. On mu naprosto ne pripada, kao što ni taj žanr ne pripada njemu. Zato ga on promatra s distance i iz krajnje ekscentrične perspektive. Za njega je akcija tek slučajni incident, sveden na čisti accessoire. Čisti montažni trik koji na trenutak prekida sporu plan sekvencu života. Jer, Hsiao-Hsien prepoznaje u pokretu tek drugi aspekt nepokretnog. »Tvoja je tehnika savršena, ali se ne možeš osloboditi osjećaja«. Te posljednje riječi kojima se monahinja Jiaxin obraća ubojici Nie Yinniang možda najbolje opisuju Hsiao-Hsienov prosede.
Veliko je razočarenje i odluka o dodjeli prevažne Nagrade žirija Grku Yorgosu Lanthimosu za film »Jastog«, čovjeku koji ni sam ne zna što bi učinio s ljudskim rodom i čiji se film gleda kao što se sluša elektronska glazba sa slušalicama na ušima, na tulumu na kojem svatko pleše za sebe. Riječ je o filmu koji ne zna pričati ni o čemu drugom nego o nekomunikativnosti, pa ga na taj način i ne možete podijeliti s osobom do koje vam je stalo. Možda će netko takav prosede opisati kao »jako cool«. Ali on to nije. Zato je njegov krajnji antipod Gomesova maestralna trilogija »1001 noć«, u kojoj stihovi benda The Exploited iz pjesme »Chaos Is My Life« govore sve.
Preskočena Cate Blanchett
Dobra je vijest da je sjajna Rooney Mara (»Carol«) s imidžom Audrey Hepburn proglašena najboljom glumicom, iako je tu nagradu trebala dobiti ex aequo s Cate Blanchett koja glumi njenu ljubavnicu, umjesto da je žiri forsirao Emmanuelle Bercot u filmu »Moj kralj«. A Francuzima se opet išlo na ruku u kategoriji najbolje muške uloge koju je ovaj put zasluženo osvojio Vincent Lindon za ulogu u »Zakonu tržišta«.
Inače, zadnji film u ovogodišnjoj prilično neujednačenoj konkurenciji bila je još jedna adaptacija Shakespeareova »Macbetha«, sada u režiji Australca Justina Kurzela od kojeg se puno očekivalo jer ima iza sebe sjajnu, ali iznimno brutalnu dramu »Snowtown«. No već sama činjenica da su producenti njegova filma braća Weinstein nije slutila na dobro. Zato je Kurzel odlučio očistiti Bardov predložak od tragičnosti i teatra na što su igrali njegovi prethodnici Welles i Polanski, približivši ga horror-rock retorici. Zato je Kurzelov komad bliži »Highlanderu« Russella Mulchahyja nego li adaptaciji Shakespeareova teksta.
