ZAGREB – Kao u uvod u Dane srpskoga filma, koji će se održati od 3. do 7. travnja u zagrebačkom kinu Tuškanac, u četvrtak će filmski kustos, pisac i prevoditelj Greg de Cuir na istom mjestu održati predavanje »Serbian Cutting: Rekvijem za Branka V. i Lazara S.« o montaži, humoru i povijesti srpskoga filma.

Greg de Cuir Jr selektor je Festivala novog filma i videa i Međunarodnog festivala dokumentarnog filma BELDOCS u Beogradu, a njegovu knjigu »Jugoslavenski crni val« izdao je Filmski centar Srbije. Doktorirao je na Fakultetu dramskih umjetnosti u Beogradu, gdje živi i radi.

Dane srpskog filma u ponedjeljak, 3. travnja otvara legendarna komedija »Maratonci trče počasni krug« Slobodana Šijana, a iste večeri na programu je filmski portret buntovnog zagrebačkog filmaša Toma Gotovca, »Plastični Isus« iz 1971., nedavno preminulog redatelja Lazara Stojanovića.

Zbog oštre kritike tadašnjeg jugo-establišmenta redatelj tog filma je dva puta zatvaran – prvi put kad je film zabranjen, a drugi put nakon dvadesetak godina kad je konačno javno prikazan.

Među starijim filmovima u ciklusu je povijesni nijemi film »Karađorđe (Život i djela besmrtnog vožda Karađorđa)« iz 1911. Ilije »Čiče« Stanojevića, što je prvi srpski igrani film o kojem su postojali pisani izvori.

Njegova kopija filma otkrivena je tek 2003. godine u Austrijskom filmskom arhivu te je nakon restauracije premijerno prikazan 2004., u povodu proslave dvjestote obljetnice prvog srpskog ustanka protiv Turaka.

U vrijeme njegova izlaska, njemački okupatori zaplijenili su kopiju i zabranili prikazivanje filma, a isto su napravile i komunističke vlasti jer je bio snimljen u vrijeme okupacije.

Ciklus donosi i dva filma Gorana Markovića – »Nacionalna klasa« (1979.), s Draganom Nikolićem u glavnoj ulozi vozača relija koji uporno izbjegava bilo kakve odgovornosti te »Specijalno vaspitanje« (1977.) koji prati provincijalca Peru Trta (Slavko Štimac) koji stiže u Beograd na preodgoj u Dom za malodobne delikvente.

Slične je tematike i »Praktični vodič kroz Beograd s pevanjem i plakanjem« (2011.) Bojana Vuletića, romantična komedija o iskušenjima u traganju za pravom osobom kroz četiri potpuno različite ljubavne priče.

Iz prošlogodišnje produkcije u ciklus su uvršteni filmovi »Inkarnacija« Filipa Kovačevića, čiji je glavni junak zarobljen u spletu događaja koji se stalno ponavljaju, »Otvorena« Momira Miloševića o srednjoškolki koja tone u depresiju nakon što se posvađa s prijateljicom te »Vlažnost« (2016.) Nikole Ljuce, drama s primjesama trilera čij je glavni protagonist čovjek kojemu nestane supruga, no on se ponaša kao da se to nije dogodilo.

Po riječima filmskog kritičara Nenada Polimca, koji je napisao najavni tekst ciklusa, Dani srpskog filma važna su dopuna slici srpskog filma koji stiže na naš repertoar, a ta je kinematografija neusporedivo poticajnija no što se to da naslutiti po programu domaćih multipleksa.

Među gostima Dana srpskog filma najavljeni su Jugoslav Pantelić,direktor Jugoslavenske kinoteke, Boban Jevtić, direktor Filmskog centra Srbije, Jadranka Blanuša Vučković, direktorica Centar filma, Marjan Vujović, Aleksandar Erdeljanović, direktor Arhiva Jugoslavenske kinoteke, Slobodan Šijan, Kosta Đorđević, Bojan Vuletić, Momir Milošević i Stojan Djordjević, glumac filma »Inkarnacija«.

Manifestacija se realizira u suradnji Hrvatskog filmskog saveza s Ambasadom Republike Srbije, Filmskim centrom Srbije, Jugoslavenskom kinotekom i Srpskim narodnim vijećem.